Wykrojnik to stosowane w poligrafii, narzĂŞdzie do wycinania okreÂślonego ksztaÂłtu z arkusza zazwyczaj zadrukowanego.
PÂłaszczyzna z trwale umocowanymi ostrzami jest przyciskana do zadrukowanego papieru i jednym uderzeniem wycina z arkusza caÂły zÂłoÂżony wzór np. siatkĂŞ pudeÂłka.
CzĂŞsto listwom tnÂącym (noÂże tnÂące, noÂże sztancujÂące) towarzyszÂą listwy bigujÂące (bigi), a czasami listwy perforujÂące (noÂże perforujÂące). Zatem wykrojnik oprócz zasadniczej funkcji wycinania (sztancowania) moÂże równieÂż przygniatać (bigować) lub perforować. Klasyczne wykrojniki wykonuje siĂŞ, umieszczajÂąc w desce (zazwyczaj sklejce) z rowkami odcinki listew sztancujÂących, bigujÂących, perforujÂących. Wykrojniki dodatkowo zaopatrzone sÂą w listwy gumowe, które wystajÂą ponad powierzchniĂŞ noÂży sztancujÂących czy perforujÂących i umieszczane sÂą po obu ich stronach. Gumy te sÂą ÂściÂśliwe, a ich rolÂą jest wypchniĂŞcie wykrawanego materiaÂłu z wnĂŞtrza wykrojnika. Do bigowania zazwyczaj stosowane sÂą listwy dwupunktowe, tj. o gruboÂści 0,7 mm. Do przygniatania tektur o wyÂższej gramaturze stosuje siĂŞ bigi trzypunktowe, tj. o gruboÂści listwy 1,05 mm. Do wykrawania etykiet, w których trzeba wycinać linie po krzywiznach czĂŞsto stosuje siĂŞ precyzyjniejsze i trwalsze (ale teÂż i kosztowniejsze) metalowe wykrojniki kowalskie. Wymienione wykrojniki nale¿¹ do wykrojników pÂłaskich. Stosuje siĂŞ teÂż wykrojniki rotacyjne. Wykrojniki pÂłaskie poruszajÂą siĂŞ w kierunu: góra-dóÂł, wykrojniki rotacyjne pracujÂą obracajÂąc siĂŞ na cylindrze maszyny sztancujÂącej. Wykrojnik rotacyjny moÂże być w postaci blachy z umieszczonymi noÂżami tnÂącymi i listwami bigujÂącymi. Taki wykrojnik jest mocowany do cylindra magnetycznego.
A - listwy bigujÂące
B - nóÂż sztancujÂący (lub perforujÂący)
D - sklejka
E - listwy gumowe
ÂźródÂło: wikipedia